Ένα σχεδιαστικό εργαλείο με συναισθηματική αξία- ο ραπιτογράφος (μέρος πρώτο)

Τα προγράμματα σχεδιασμού στον υπολογιστή έχουν διευκολύνει την διαδικασία σχεδιασμού σε όλα τα στάδια της- αυτό δεν μπορεί να το αμφισβητήσει κανείς! Μην ξεχνάμε όμως, πως το αποτέλεσμα της σχεδίασης στον υπολογιστή δεν θεωρείται καλλιτεχνικό δημιούργημα…..

Ο ραπιτογράφος είναι σχετικά ένα νέο εργαλείο σχεδίασης με μελάνη (την πρώτη εμφάνισή του την έκανε το 1950). Πολλοί το θεωρούν ‘ιδιότροπο’ εργαλείο και δύσκολο, αλλά αυτή η γνώμη – για το θαυμάσιο αυτό εργαλείο σχεδίασης- έχει σχηματιστεί αναμφίβολα, λόγω της μη σωστής του χρήσης. Χρησιμοποιείται για την εκπόνηση όλων των ειδών γραμμικού και ελεύθερου σχεδίου, και έχει αντικαταστήσει τα παλαιότερα εργαλεία σχεδίασης με μελάνη, όπως είναι ο γραμμοσύρτης και το
κονδύλι (στυλογράφος).

πριν αρχίσετε να μελετάτε και να μαθαίνετε τους ποικίλους τρόπους και διάφορες μεθόδους σχεδίασης με το ραπιτογράφο, μάθετε πρώτα να του ‘συμπεριφέρεστε’ και να τον μεταχειρίζεστε σωστά.

Όπως και με όλα τα διάφορα άλλα εργαλεία, έτσι και με το ραπιτογράφο, πρέπει να εξοικειωθεί κανείς στη χρήση του και να τον συνηθίσει, έτσι ώστε να προνοεί και να αποφεύγει τις πιθανές ‘ατυχίες’ κατά τη διάρκεια του σχεδιασμού. Μόνο έτσι θα μπορέσει να καταλάβει τους λόγους και τις αιτίες εμφάνισής τους, δηλαδή αν γι’ αυτές φταίει το εργαλείο ή οι ελλείψεις στην σχεδιαστική τεχνική.

Η κατασκευή και η λειτουργία του ραπιτογράφου

Η κατανόηση της κατασκευής του ραπιτογράφου, μας δίνει σιγουριά και βεβαιότητα στη σωστή του χρήση και κατα συνέπεια, στη σωστή εκπόνηση του σχεδίου μας. Πολύ σημαντικό είναι να γνωρίζουμε πώς να τον γεμίζουμε σωστά με μελάνη, με ποιόν τρόπο μπορούμε να τον έχουμε πάντα σε ετοιμότητα, πώς να εντοπίζουμε έγκαιρα και να διορθώνουμε τα ελαττώματα του και πώς να διαλέγουμε την μελάνη και χαρτί σχεδίασής μας.

1. σωλήνας γραφής 2. αεραγωγός 3. εισαγωγέας αέρα 4. κάλυμα μύτης 5. γεμιστήρας μελάνης 6. σφικτήρας 7. στέλεχος 8. τομή της μύτης 9. καπάκι 10. μύτη

Η μελάνη ρέει από τον γεμιστήρα λόγω της πίεσης του αέρα και της δύναμης της βαρύτητας. Ο αέρας μπαίνει στον γεμιστήρα, όταν φέρνουμε γραμμές, λόγω της διαφοράς στην ατμοσφαιρική πίεση, μέσα και έξω από τον γεμιστήρα.

Οι φυσαλίδες αέρα μπαίνουν μέσα στον γεμιστήρα μελάνης και την σπρώχνουν προς τα έξω. Όταν ο αέρας βγαίνει από τον αεραγωγό, η πίεση μέσα και έξω εξομαλύνεται, και έτσι η μελάνη ρέει ομοιόμορφα. Αν ο αεραγωγός είναι βουλωμένος, τότε, και ο αέρας έχει μπλοκαριστεί, και η μελάνη δεν μπορεί να βγει προς τα έξω.

μην κουνάτε και μην τραντάζετε το ραπιτογράφο κατά τη διάρκεια της σχεδίασης, διότι ο αεραγωγός μπορεί εκείνη τη στιγμή να είναι γεμάτος με αέρα, και με την κίνηση αυτή υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να γεμίσει απότομα με μελάνη….. το σχέδιο σας έχει καταστραφεί…

                               
Η μύτη του ραπιτογράφου. Φαίνεται καθαρα ο αεραγωγός

Η μύτη του ραπιτογράφου, καταλήγει σε μικρό σωλήνα, όπου μέσα είναι εφαρμοσμένη μια πολύ λεπτή βελόνα, η οποία είναι ενωμένη με ένα μικρό βαρίδιο- το μοναδικό στοιχείο του ραπιτογράφου το οποίο κινείται. Όταν στον ραπιτογράφο δώσουμε κλίση ή τον ταρακουνήσουμε, η βελόνα λόγω του βαριδίου κινείται πάνω- κάτω, ελέγχοντας έτσι τη ροή της μελάνης και ελαττώνοντας την πίεση μέσα στη μύτη.