Σχέδιο αξιοποίησης για 1.800 ερείπια στο κέντρο της Αθήνας

Του Κοσμά Ζακυνθινού
kzakinthinos@pegasus.gr

Σε ιδιώτες επενδυτές και στο Δημόσιο μεταβιβάζονται πλέον οι τίτλοι ιδιοκτησίας των περίπου 1.800 «τραυματισμένων» κτιρίων του κέντρου της Αθήνας, πολλά εκ των οποίων είναι διατηρητέα, με άγνωστο ιδιοκτήτη και παραμένουν εγκαταλελειμμένα επί σειρά ετών.

Όπως προβλέπει το σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις για Εγκαταλειμμένα, Κενά και Αγνώστων Ιδιοκτητών Κτίρια» που προωθεί το υπουργείο Περιβάλλοντος (με τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών, Εσωτερικών, Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Πολιτισμού και Αθλητισμού, Δικαιοσύνης - Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων), «δίνεται η δυνατότητα σε δήμους και ιδιώτες να αναλάβουν την αποκατάσταση, τον εκσυγχρονισμό, τη συντήρηση, τη διαχείριση και εν γένει την αξιοποίησή τους», επιχειρώντας καθολική αναστροφή της υποχώρησης του κέντρου της Αθήνας, καθώς πέραν της αισθητικής, τίθενται θέματα χρήσης, στατικότητας αλλά και ανάπτυξης παραβατικότητας στα κενά κτίρια. Πολλά από αυτά ανήκουν στο Δημόσιο (κυρίως σε ασφαλιστικά ταμεία), άλλα και σε ιδιώτες, στα οποία σε αρκετές περιπτώσεις είναι αδύνατο να εντοπιστεί ο ιδιοκτήτης. Οι δήμοι πλέον μπορούν να προχωρήσουν σε κατεδαφίσεις κτηρίων, εφόσον διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει οικοδομική άδεια ή υπάρχουν μη θεραπεύσιμες παραβάσεις στους κτηριοδομικούς και πολεοδομικούς κανονισμούς. Μέχρι στιγμής, κύκλοι του υπουργείου Περιβάλλοντος εκτιμούν πως τουλάχιστον τα μισά από τα εγκαταλελειμμένα κτίρια χρήζουν κατεδάφισης, αρκετά εκ των οποίων κρίνονται διατηρητέα, και θα πρέπει να εξαντληθεί κάθε πιθανό μέσο διάσωσής τους.

Με την ισχύ του νόμου, εφόσον ο αρμόδιος δήμος δεν καταφέρει να εντοπίσει τον ιδιοκτήτη (εντός τριάντα ημερών) στα ακίνητα αγνώστου ταυτότητας, καταθέτει αίτηση στο Μονομελές Πρωτοδικείο της έδρας του ακινήτου και με το πέρας των νόμιμων διαδικασιών αποκτά τη διαχείριση του ακινήτου έως και πενήντα έτη. Στα συγκεκριμένα ακίνητα, δύνανται να περιέρχονται κατά κυριότητα στον οικείο δήμο, εφόσον, μετά την πάροδο δέκα ετών δεν εμφανισθεί ο κύριος του ακινήτου ή νόμιμος κληρονόμος του.

Οι περιοχές 
Καταγραφή της Περιφέρειας Αττικής μέσω της Διεύθυνσης Υγειονομικού Ελέγχου και Περιβαλλοντικής Υγιεινής Κεντρικού Τομέα καταδεικνύει πως το 96% των εγκαταλελειμμένων κτιρίων βρίσκονται στον Δήμο Αθηναίων. Με βάση τις αυτοψίες που έχουν γίνει, το 31% εντοπίστηκε στην 1η Δημοτική Κοινότητα (Εξάρχεια, Κολωνάκι, Ιλίσια, Κουκάκι, Μακρυγιάννη, Πλάκα, Ψυρρή, εμπορικό κέντρο, Πλατεία Βάθη), το 17% στην 6η (Κυψέλη, Πλατεία Αττικής, Πλατεία Αμερικής, Αγιος Παντελεήμονας, Αγιος Νικόλαος), το 16% στην 4η (Σεπόλια, Κολωνός, Ακαδημία Πλάτωνος), το 15% στην 3η (Πετράλωνα, Θησείο, Ρουφ, Γκάζι, Κεραμεικός, Μεταξουργείο, Βοτανικός), το 9% στην 5η (Αγ. Ελευθέριος, Πατήσια, Προμπονά, Ριζούπολη), το 5% στην 7η (Γκύζη, Πολύγωνο, Γηροκομείο, Τουρκοβούνια, Αμπελόκηποι, Γουδί, Ερυθρός Σταυρός) και το 4% στη 2η (Παγκράτι, Ν. Κόσμος).

Τα «κουφάρια» 
Το σχέδιο νόμου ορίζει ως εγκαταλελειμμένα κτίρια όσα παραμένουν «κουφάρια», δηλαδή ημιτελή έως και του σταδίου των επιχρισμάτων, στο οποίο δεν έχουν γίνει εργασίες για την αποπεράτωσή του τα τελευταία 15 έτη ή δεν έχει υποστεί καμιά συντήρηση τα τελευταία τουλάχιστον οκτώ έτη και χρήζει εκτεταμένης επισκευής. Την ίδια στιγμή, μια σειρά από προϋποθέσεις, που συνθέτουν το προφίλ «εγκατάλειψης», κινητοποιούν αναγκαστικά εκατοντάδες ιδιοκτήτες σε περάτωση εργασιών.

Συγκεκριμένα, με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και των συναρμόδιων υπουργείων, στη ρύθμιση μπαίνουν όσα κτίρια παρουσιάζουν εικόνα ερείπωσης στην εξωτερική τους εμφάνιση και στον περιβάλλοντα χώρο ή σε όσα έχει εκδοθεί πρωτόκολλο «επικινδύνου ή επικινδύνως ετοιμόρροπου». Ταυτόχρονα, όσα κτίρια αποτελούν «απειλή» για τη δημόσια υγεία ή ασφάλεια και εστία παραβατικότητας, και δεν διαθέτουν ενεργή σύνδεση με δίκτυα παροχών κοινής ωφέλειας τα τελευταία τουλάχιστον τρία έτη, ή δεν κατοικούνται και δεν έχουν προωθηθεί στην αγορά προς ενοικίαση ή πώληση, τα τελευταία τρία έτη.

Χαρτογράφηση

• Το 96% των εγκαταλελειμμένων κτιρίων βρίσκεται στον Δήμο Αθηναίων
• Το 31% εντοπίστηκε στην 1η Δημοτική Κοινότητα (Εξάρχεια, Κολωνάκι, Ιλίσια, Κουκάκι, Μακρυγιάννη, Πλάκα, Ψυρρή, εμπορικό κέντρο, Πλ. Βάθη)
• Το 17% στην 6η (Κυψέλη, πλατεία Αττικής, πλ. Αμερικής, Αγιος Παντελεήμονας, Αγιος Νικόλαος)
• Το 16% στην 4η (Σεπόλια, Κολωνός, Ακαδ. Πλάτωνος)
• Το 15% στην 3η (Πετράλωνα, Θησείο, Ρουφ, Γκάζι, Κεραμεικός, Μεταξουργείο, Βοτανικός)
• Το 9% στην 5η (Αγ. Ελευθέριος, Πατήσια, Προμπονά, Ριζούπολη)
• Το 5% στην 7η (Γκύζη, Πολύγωνο, Γηροκομείο, Τουρκοβούνια, Αμπελόκηποι, Γουδί, Ερυθρός Σταυρός)

Ζώνες ειδικών παρεμβάσεων

Για την υλοποίηση έργων αποκατάστασης, καθορίζονται οι Ζώνες Ειδικών Κτιριακών Παρεμβάσεων (ΖΕΠΚΑ), σε περιοχές με προβλήματα σοβαρής υποβάθμισης του κτιριακού αποθέματος. Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται όσες περιοχές έχουν εγκαταλελειμμένα ή κενά κτίρια, σε ποσοστό άνω του 20% του συνολικού αριθμού των κτιρίων, ή το ποσοστό των εγκαταλελειμμένων και κενών κτιρίων που χρήζουν ανακαίνισης και εκτεταμένων επισκευών ξεπερνά το 50%.

Πηγή: http://www.imerisia.gr/